Je zult maar midden in de nacht wakker worden met een goed idee. Mijn ervaring is dat ik die de volgende ochtend vergeten ben.
Slapen of uit bed stappen
Als ik lig te mijmeren en er vormen zich zinnen, er ontstaan zomaar mooie uitspraken of het verloop van een verhaal wordt plotseling zichtbaar voor mijn geestesoog, dan kan ik twee dingen doen. Hopen dat ik het morgen nog weet, of mijn bed uitstappen en het snel gaan opschrijven, in de hoop dat de helft of meer niet al verdwenen is voordat ik het kon intikken.
Dan ga ik geruisloos naar beneden – ik wil natuurlijk niemand wakker maken – en haal mijn laptop tevoorschijn. Soms typ ik op mijn tablet, net wat het eerst voor handen is. Mijn vingers vliegen over de toetsen en ik merk niet of ik het koud heb of juist warm, ik vergeet de tijd en blijf net zolang doorgaan tot ik weer leeg ben. Opeens houdt het op en merk ik – vaak tot mijn grote verbazing – dat er meer dan een uur voorbij is gegaan, dat ik het koud heb en nodig naar het toilet moet.
Verlichting
Even later lig ik in bed, tevreden dat de kostbare ideeën niet verloren zijn gegaan. Met een zucht van verlichting val ik dan meestal wel snel in slaap. Eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat het regelmatig voorkomt dat ik deze nachtelijke teksten nooit zal gebruiken. Maar goed, ze kwamen en ze werden vastgelegd. Eén nul voor mij.
Wankelen op de grens
Het is erger als ik niet met een idee wakker word, maar als ik zo ongeveer tijdens het in slaap vallen opeens een goede inval krijg. Het verhaal zakt dan traag maar onverbiddelijk naar de bodem van mijn bewustzijn en wordt ongrijpbaar.
Mijn voetstappen maken diepe indrukken in de modderige grond naast de onrustige rivier. Ik sta stil. Langzaam beweeg ik zo dicht als ik durf naar het water en kijk. Een prachtig beeld doemt op, zomaar, als een cadeautje van mijn onderbewuste. Ademloos kijk ik hoe het loom deint in het water, van vorm verandert, zich dieper uitstrekt en mij uitnodigt mee te bewegen. Wanneer ik er behoedzaam een hand naar uitsteek, vervaagt het een beetje en geschrokken hou ik stil. Nog langzamer strek ik me uit, verlangend het vast te houden, maar hoe voorzichtig ik ook ben, het zakt weg om uiteindelijk voor altijd te verdwijnen richting de bodem en daar voorbij.
Was het waardevol?
Er gebeurt veel tussen waken en slapen en er gaat veel verloren in die momenten. Of er nou waardevolle plotlijnen of indrukwekkende uitspraken wegzonken of slechts irrelevante fantasieën, dat zal niemand ooit weten. Ik ook niet.
Gelukkig maar.
