Tag: focus

Een chiasme is een taalkundige spiegelstructuur. Het is een zin die zichzelf een beetje herhaalt, maar dan andersom.

Het omkeren van zinsdelen

Een blog uit de serie Stijlfiguren.

Een chiasme komt in de dagelijkse taal vaker voor dan je denkt.

Kijk eens naar de uitdrukking: Dames en heren, jongens en meisjes.
Eerst wordt de vrouw genoemd, gevolgd door de man. Dan de man gevolgd door de vrouw. As je het zou tekenen zie je dat het spiegelt. Het wordt ook wel gezien als een kruislingse verbinding.

Het woord chiasme is afgeleid van het Griekse woord “chi.” Het gaat om de vorm van de Griekse letter X (chi). In een chiastische structuur vormen de herhaalde elementen vaak een kruispatroon, vergelijkbaar met de letter X.

Voorbeelden uit de geschiedenis

Er zijn een aantal bekende uitspraken van mensen uit de geschiedenis waarin een chiasme gebruikt is. Hier zijn een paar voorbeelden.

Vraag niet wat jouw land voor jou kan doen, vraag wat jij voor jouw land kunt doen.
John F. Kennedy

You forget what you want to remember, and you remember what you want to forget.
(Je vergeet wat je wilt onthouden, en je onthoudt wat je wilt vergeten.)
Charles Dickens

Mankind must put an end to war, or war will put an end to mankind.
(De mensheid moet een einde maken aan oorlog, of oorlog zal een einde maken aan de mensheid.)
John F. Kennedy

Niet alles wat telt, kan geteld worden, en niet alles wat geteld kan worden, telt.
Albert Einstein

En misschien zijn dezen ook bekend:
Als het niet kan zoals het moet, moet het maar zoals het kan.

en:
Je leeft niet om te eten, maar je eet om te leven.

Een chiasme is een krachtig middel om uitspraken extra aandacht te geven. Vaak is een uitspraak met een chiasme ook beter te onthouden.

A – B – B’ – A’

Een chiasme wordt vaak genoteerd als A – B – B’ – A’. Een voorbeeld:
Als het niet kan (A) zoals het moet (B), dan moet het maar (B’) zoals het kan (A).
A is verbonden aan A’ en B is verbonden aan B’. De kruislingse verbinding.

De spiegeling

Een chiasme is niet alleen een kruising, maar ook een spiegeling. Zo zou je bijvoorbeeld in de afbeelding van boven naar beneden kunnen kijken (lezen). Dan zie je lucht, boom, land, land, boom, lucht. Ook dit is een chiasme, die je zou kunnen noteren als A – B – C – C’ – B’ – A’.

Hier eindig ik mee, dit was genoeg, want het is voldoende, dus stop ik hier.

Voor sommige schrijvers lijkt inspiratie nooit op te drogen. Ze worden overspoeld door veel ideeën, personages en plots die roepen om aandacht.

Creatieve tsunami

Creatieve overvloed kan een zegen zijn als ideeën, verhaallijnen, personages, plotwendingen en onverwachte situaties zich als het ware opdringen aan de schrijver, terwijl die bezig is met het opbouwen van een verhaal. Dit brengt echter ook een unieke uitdaging met zich mee. Hoe kan deze overvloed optimaal worden benut?

Het hebben van te veel ideeën is op zichzelf een reden tot vreugde. Het toont de rijkdom van iemands verbeelding en het vermogen om voortdurend nieuwe concepten te genereren. Dit proces is verkwikkend en houdt de geest actief en alert.

Maar teveel is teveel. Zomaar van alles wegstrepen lijkt misschien een oplossing, maar wat gaat er dan verloren? Wordt misschien het kind met het badwater weggegooid? Dit kan niet de bedoeling zijn. In deze blog reik ik wat tips aan om de overvloed richting te geven en prachtig te benutten.

Aan de slag met de ideeën

Misschien dat onderstaande tips bijdragen aan het in toom houden en optimaal benutten van alle overvloedige gedachten die bij het schrijven van een verhaal boven komen borrelen.

1. Diversiteit
   Het hebben van meerdere ideeën tegelijk kan leiden tot een dilemma: welk idee moet als volgende worden aangepakt? De verleiding om van het ene idee naar het andere te springen kan leiden tot een reeks halfvoltooide projecten. Het is belangrijk om een zorgvuldige afweging te maken over waar je je aandacht op wilt richten.
2. Focus en discipline
   Het omgaan met creatieve overvloed vereist focus en discipline. Kies bewust een idee om aan te werken en laat de rest tijdelijk op de achtergrond. Het betekent niet dat je de andere ideeën vergeet, maar eerder dat je je aandacht concentreert om iets daadwerkelijk te voltooien. Schrijf de rest even op.
3. Notities
   Schrijvers met overvloedige ideeën moeten experts worden in het vastleggen van hun gedachten. Houd een notitieboekje bij de hand om flitsen van inspiratie vast te leggen. Dit helpt niet alleen om de ideeën te behouden, maar ook om ze op een later tijdstip opnieuw te evalueren.
4.  Prioriteiten stellen
   Het is onmogelijk om al je ideeën tegelijkertijd aan te pakken. Het stellen van prioriteiten is essentieel. Bepaal welke ideeën het meest urgent of intrigerend zijn en focus je energie daarop. Dit helpt bij het vermijden van overweldiging en het bevorderen van vooruitgang.
5.  Diepgaande verkenning
   In plaats van oppervlakkig over veel ideeën te schrijven, kan diepgaande verkenning van een beperkt aantal ideeën leiden tot meer uitgebreide en complexe verhalen. Dit kan lezers aanspreken die op zoek zijn naar diepgang en karakterontwikkeling.
6.  Het overwinnen van blokkades
   Ironisch genoeg kan te veel keuze leiden tot schrijversblok. Het gewicht van talloze ideeën kan overweldigend zijn en het schrijfproces verlammen. Hier is het belangrijk om terug te gaan naar de kern van je passie en te herinneren waarom je begon met schrijven.
7.  Samenwerking en delen
   Als je overvloedige ideeën hebt en het moeilijk vindt om te kiezen, overweeg dan samen te werken met anderen. Soms kunnen medeschrijvers of vrienden je helpen bij het selecteren van het beste idee om als volgende te verkennen.
8.  De schoonheid van geduld
   Het ontwikkelen van een idee tot een volwaardig verhaal vergt tijd en toewijding. Het is belangrijk om geduldig te zijn en te begrijpen dat niet elk idee meteen tot een meesterwerk zal leiden. Het proces is net zo waardevol als het uiteindelijke resultaat.

Creatief slot

In plaats van een saaie samenvatting, wil ik een creatief resumé geven.

Voor een woordkunstenaar verzadigd van ideeën, rust het vinden van de juiste symbiose tussen overvloed en focus op de kronkelige wegen van essentie. Dit omvat een balletdans om de stroom van creativiteit te dirigeren en te smeden tot afgewerkte werken die deze wereld kunnen verrijken. Met een weloverwogen melange van ontdekkingen en volharding kunnen schrijvers de weelde van hun creatieve geest in toom houden en vertellingen creëren die hun unieke klanken laten weerklinken.

En nu in mijn eigen woorden: Keuzes maken, de rest even noteren en bewaren voor later en goed de tijd nemen. Dan moet het gaan lukken.