Geplaatst op Geef een reactie

Creativiteit kun je ontwikkelen

Creativiteit ontwikkelen

Creativiteit is onmisbaar voor een verhaal. We zijn zelf creatief ‘gecreëerd’ en daarom ook in staat zelf te creëren. Die creativiteit kun je verder ontwikkelen.

Creativiteit ontwikkelen

Creativiteit in een verhaal

Schrijf je zakelijke brieven of financiële stukken, dan speelt creativiteit een andere rol en misschien wel een veel kleinere rol, dan bij het schrijven van verhalen. Als een verhaal bedoeld is om mensen te raken, te boeien en om de aandacht vast te houden, dan is creativiteit heel belangrijk.

Creativiteit is de bron van vernieuwing en originaliteit. Het is essentieel voor iedereen die verhalen schrijft. Maar wat is creativiteit precies, en hoe kun je het verder ontwikkelen?

Zie ook de blog over wat creativiteit is.
Hieronder gaat de tekst over het laten groeien van je creativiteit.

Eerst: wat is creativiteit ook alweer?

Creativiteit is het vermogen om nieuwe ideeën te genereren en bestaande ideeën op een frisse manier te benaderen. Het draait om denken buiten de gebaande paden en het verbinden van schijnbaar ongerelateerde elementen.

Nieuwe ideeën genereren is eigenlijk creëren; scheppen. Vandaar het woord creativiteit. Bestaande gedachten vanuit een nieuwe, frisse invalshoek bekijken resulteert ook vaak in nieuwe ideeën. Creatieve mensen denken out of the box. Ze lopen op paden waar anderen zelden komen. Een andere eigenschap van creativiteit is het aan elkaar koppelen van zaken die niets met elkaar te maken lijken te hebben.

Een blog uit de serie Schrijven en schrijver.

Een paar voorbeelden

Een voorbeeld van onverwachte verbindingen: Een personage heeft een karaktereigenschap (snel boos). Dat wordt door de schrijver verbonden met een gebeurtenis van een paar pagina’s ervoor (een plofkraak in de buurt). Dit kan voor de lezer verrassend zijn en tegelijkertijd een mooi of nieuw inzicht geven in het betreffende personage.

Buiten de lijntjes denken: Een staalharde, ongevoelige kok van een groot restaurant gebruikt een huishoudelijke nietmachine om ravioli dicht te nieten in plaats van met een vork de randen dicht te drukken. Een hoofdstuk ervoor werd door een therapeut een nietmachine gebruikt om te illustreren hoe die kok en zijn vrouw weer verbinding zouden kunnen vinden. Deze onverwachte en verschillende toepassingen van een alledaags voorwerp zorgen voor een verrassend en speels effect.

Natuurlijk zijn er veel meer en vooral ook veel betere voorbeelden. Blijf vooral lezen en observeren en opletten.

Omgebeurd In het boeiende verhaal in Omgebeurd over trauma en misbruik wordt veel out of the box gedacht om de moeilijke thema’s relatief luchtig uit te werken.

Tijdens het lezen van een boek vraag ik mij regelmatig af: is dit creativiteit? Wat is dan eigenlijk creativiteit? Op het moment dat iets mij raakt en ik me dit afvraag, heb ik eigenlijk meteen al een antwoord. Originaliteit, nieuwe wendingen of oplossingen, onverwachte persoonlijkheden en verbanden, dat zijn dingen die vaak raken. Dat ontstaat als gevolg van de creativiteit van de schrijver.

Oefenen in creativiteit

Creativiteit kan worden getraind. Dagelijks schrijven van korte verhaaltjes of gewoon verder schrijven aan je dikke boek, brainstormen en ideetjes opschrijven, jezelf blootstellen aan verschillende kunstvormen zoals muziek of beeldende kunst, kunnen je allemaal helpen om je creatieve denkvermogen te versterken.

Je kunt worden overspoeld door ideeën. Dat overkomt niet iedereen. Maar je kunt het wel op allerlei manieren stimuleren.

Soms kan het opleggen van beperkingen je creativiteit juist stimuleren. Door grenzen te stellen, dwing je jezelf om binnen die kaders innovatief te denken en oplossingen te vinden. Pak bijvoorbeeld een willekeurig woord uit een willekeurig boek en schrijf daar vijf minuten over. Of bedenk een willekeurig idee (een agent zit in de val in een grote schuur, een klein jongetje smokkelt een geit zijn huis binnen, of een automobilist rijdt dwars door een slagboom een vliegveld op) en schrijf een verhaal dat maximaal 100 woorden mag zijn. Dit kunnen prachtige genietmomentjes worden!

Vind de juiste omgeving

Tot slot nog dit: Een inspirerende omgeving en een vaste routine kunnen wonderen doen voor je creativiteit. Bijvoorbeeld, sommige schrijvers vinden hun flow in een rustige hoek van hun huis, waar ze zich volledig kunnen afsluiten van de buitenwereld. Anderen halen juist inspiratie uit het omringende geluid en de dynamiek van een druk café. Een wandeling in de natuur, waar je gedachten de vrije loop kunnen gaan, is ook een krachtige manier om nieuwe ideeën op te doen. Zelfs iets eenvoudigs als het luisteren naar muziek of het herhalen van een dagelijkse bezigheid (afwassen, naar kantoor fietsen) kan helpen om je in de juiste creatieve stemming te brengen. Het belangrijkste is om te experimenteren en te ontdekken welke omgevingen en routines jouw creativiteit het meest stimuleren.

Ik wens je veel creativiteit.
Heb je een mooie aanvulling? Reageer hieronder op deze blog.

Kijk in onze webshop voor inspirerende boeken en ontdek hoe in de boeken de kracht van taal (vaardigheid) en creativiteit (persoonlijke eigenschap van de schrijver) gebruikt worden om onvergetelijke verhalen te creëren.

Geplaatst op Geef een reactie

Denken in beelden of in taal

Beelden en woorden – Blog van Steven

Wie visueel is ingesteld, denkt vooral in beelden. Ik denk meer in taal, woorden, zinnen. Denk ik. Wat zegt je denkstijl over jou als schrijver?

Hoe denk je eigenlijk?

Elke manier van denken heeft bepaalde eigenschappen. Vaak is je denken een combinatie van meerdere van onderstaande mogelijkheden, maar eentje overheerst meestal duidelijk. Het kan een goede oefening zijn, te onderzoeken hoe je denkt.

  • Wie denkt in beelden, verbindt zijn gedachten aan plaatjes of bewegend beeld.
  • Bij denken in woorden zijn er innerlijke gesprekken. De gedachten komen als woorden en zinnen.
  • Wie denkt in abstracte begrippen ziet als het waren ideeën, concepten of principes.
  • Mensen die denken in emoties, associëren hun gedachten met bepaalde gevoelens en met sfeer.
  • Er zijn mensen die denken in geluiden, de hele dag muziek of ritmes horen en zich afvragen hoe bepaalde stemmen of geluiden zouden klinken.

Taal en concepten

Als ik bovenstaande vraag moest beantwoorden – hoe denk je eigenlijk – zou ik mogelijk antwoorden dat ik denk in woorden en zinnen (taal dus) en een in concepten (complete begrippen en grote lijnen).

Toegegeven, als iemand mij een leuk verhaal vertelt, ‘zie ik het voor me’ en als ik zelf iets bedenk, zie ik ook ‘van alles,’ maar er komen vooral woorden en zinnen. Er is bij mij een sterke verbinding tussen mijn gedachten en de woorden die erbij horen om ze uit te drukken. Misschien dat ik daarom bloemrijk schrijf.

Dat heeft voordelen en nadelen. Ik kan communiceren in woorden en ideeën (de concepten) op een levendige en realistische manier overbrengen. Het opbouwen van een verhaal past ook bij mij, waarbij ik veel aandacht heb voor details. Visuele beschrijvingen zijn echter moeilijker voor mij.

Wat er nog te leren valt

Als je je eigen talenten en uitdagingen ontdekt hebt, kun je ook zien wat je nog wilt leren.

In mijn geval wil ik mij vaker situaties, personages en concepten visueel voorstellen en ze dan beschrijven. Ook wil ik blijven groeien in lateraal denken – beter bekend als ‘out-of-the-box’-denken – zodat ik steeds weer anders tegen problemen en situaties aankijk. Dat resulteert in nieuwe, verrassende benaderingen voor wat al bekend is.

Of ik mijn denkstijl (in woorden, als taal-mens) kan veranderen, moet nog blijken. Het is een uitdaging om ietwat om te buigen naar iets meer beeldend, emotioneel of abstract. Het is altijd goed om te blijven leren. En leuk!

Geplaatst op Geef een reactie

De schrijver en de fotograaf

Schrijver en fotograaf – Blog van Steven

Schrijven en fotograferen lijken wel wat op elkaar. Toch zijn de verschillen groot. Goede foto’s en geschreven woord vullen elkaar vaak mooi aan.

Schrijver en fotograaf – Blog van Steven

Het verhaal bij schrijven en fotograferen

Schrijven is voor mij het vertellen van een verhaal. Ik schilder als het ware de omstandigheden, personen en gebeurtenissen. Ik probeer zo te schrijven dat de lezer het verhaal voor de ogen ziet gebeuren, van een hoofdpersoon gaat houden of er juist een hekel aan krijgt en graag wil weten hoe het verder gaat.

Hoewel ik graag fotografeer (met mijn mobiel), begeef ik me nu op glad ijs, maar volgens mij wil een fotograaf ook een verhaal vertellen. Hij wil het voorwerp of de mens (of mensen) zo in beeld brengen dat een bepaald gevoel wordt opgeroepen of een nieuwe gedachte naar boven komt. De fotograaf laat iets zien wat hij of zij mooi vindt, of wat zijn weerzin opwekt en hoopt met de foto’s deze emoties, sfeer en gedachten over te brengen.

Zowel schrijver als fotograaf gaan volgens een plan te werk. ‘Wat komt wel en wat komt niet voor in mijn verhaal en op welke volgorde’. Het vraagt om technische vaardigheden. De schrijver kijkt naar de context – waar staat dit stukje verhaal ten opzichte van andere gebeurtenissen – terwijl de fotograaf het kader creëert. Beiden doen dit om de emotie of betekenis van de foto of het verhaal te versterken. Zowel de schrijver als de fotograaf kunnen emoties oproepen of impact maken. Creativiteit is hierbij heel belangrijk.

Verschillen zijn er ook. Een pen en woorden is natuurlijk iets totaal anders dan een camera en beelden. Inzicht in taal en genres is anders dan begrip van licht en kleur.

Een prachtige samenwerking

Als schrijver zoek ik regelmatig naar een afbeelding die past bij mijn verhaal. Al jaren werk ik graag samen met Jaap (zijn mooie foto’s staan op jht-fotografie.nl). Jaap en ik kunnen lezen en schrijven met elkaar (leuke woordspeling). Voor mijn volgende boek – een literaire thriller – heeft Jaap de omslagfoto gemaakt. Om dit te bereiken hebben we samen een aantal leuke en nuttige uren rondgelopen in Amsterdam, waar het verhaal zich afspeelt, en een prachtige locatie en de juiste ‘persoon’ gevonden om te fotograferen.

Ieder zijn vak. Ik blijf schrijven.

Geplaatst op Geef een reactie

De schrijver en AI

Schrijver en AI – Blog van Steven

Schrijven is scheppen. Creëren. Op creatieve manier gebeurtenissen en personages uitwerken.

De schrijver

Als schrijver creëer ik verhalen. Dit kan non-fictie zijn, want ik ben een verteller die graag het verhaal vertelt van mensen die ondernemen, mensen die geloven, mensen die ergens vastlopen en nieuwe oplossingen vinden. 

Het kan ook fictie zijn, verzonnen en compleet nieuw, nooit eerder bedacht of juist dichtbij de werkelijkheid en heel herkenbaar. Het creëren van verhalen kent geen grenzen.

Een schrijver bedenkt en vertelt een lang verhaal met personages, een plot en thema’s die gedurende het hele boek worden ontwikkeld. Dit vereist vaak uitgebreid onderzoek, planning en een diepgaande uitwerking van de personages en het verhaal. Een boek is niet zomaar klaar voor publicatie.

Kunstmatige intelligentie

Nu zijn er opeens allemaal computerprogramma’s in het nieuws die sterk zijn in taal. Het gaat bijvoorbeeld om ChatGPT, Bard AI, BlenderBot en anderen. Ze hebben toegang tot meer kennis en zijn snel, kunnen zinnen maken die erg menselijk lijken en al redelijk goed context te begrijpen. De vraag die opkomt is: Gaat kunstmatige intelligentie (AI) het menselijke schrijven vervangen?

Hoewel deze software krachtige is en de mogelijkheid heeft om menselijke taal te genereren, wordt het niet beschouwd als een bedreiging voor het vak van schrijven. Schrijven is een creatief proces dat vaak gepaard gaat met emoties, gevoelens en persoonlijke ervaringen die niet door AI kunnen worden gereproduceerd.

AI kan leuk helpen om standaard dingetjes te schrijven. Maar écht iets moois maken… dat laten we over aan mensen.

AI kan wel worden gebruikt als hulpmiddel voor schrijvers, zoals het genereren van ideeën of het controleren van grammatica en spelling.

Zolang ik creatief blijf

Een schrijver kan zelf (beter dan welke computer ook) creatief en origineel blijven, zelfs als er ook AI is. Schrijven gaat niet alleen over het creëren van iets echt nieuws, maar ook over het presenteren van bestaande ideeën op een unieke en originele manier. 

Het is belangrijk voor schrijvers, en dus voor mij, om te blijven leren en me aan te passen aan nieuwe technologieën en methoden om mijn schrijfvaardigheden te verbeteren. AI is een mooi, nieuw hulpmiddel. Is het een bedreiging? Ik denk het niet. Het is vooral een uitdaging om relevant te blijven in een steeds veranderende wereld.

Geplaatst op Geef een reactie

Creativiteit

Creativiteit in het leven en bij het schrijven – Blog van Steven

Moet je creatief zijn om te kunnen schrijven? Wat is creativiteit eigenlijk? Hoe belangrijk is het, dat een mens creatief is, of een boek creatief geschreven wordt?

Een creatief mens

Mensen kunnen originele en waardevolle ideeën bedenken. Ze kunnen met onverwachte oplossingen komen. Dat is leuk en het heet creativiteit. Wanneer mensen iets nieuws maken of op bijzondere manier bestaande ideeën, kennis en ervaringen bij elkaar brengen, wordt als het ware ‘iets nieuws gecreëerd uit het niets.’

Een creatief boek?

Je kunt een creatief boek vaak herkennen aan de complexiteit van de personages, of juist hun eenvoudige schoonheid. Soms aan onverwachte gebeurtenissen en een origineel plot, verbeeldingskracht of een schrijfstijl die anders is dan gebruikelijk. Ik wil thema’s op een unieke manier benaderen en er op een ongebruikelijke manier over schrijven. Zo kan ik een heel nieuw licht op bestaande gedachten werpen. Zo heb ik het thema visuele beperking en hoogbegaafdheid op een manier benaderd die volgens mij nog niet eerder was bedacht.

Een mens wordt creatief door nieuwsgierigheid, openheid voor nieuwe ervaringen, anders denken – een beetje buiten de lijntjes kleuren – en door te proberen verschillende perspectieven te combineren.

Een uniek verhaal

Creativiteit in een roman kan leiden tot een uniek en onderscheidend verhaal dat lezers aanspreekt. Zo kunnen onderwerpen en thema’s verkend worden op een manier die nog niet eerder is gedaan. Dat kan lezers helpen zich meer betrokken te voelen bij het verhaal en de personages.

Tenminste, ik hoop dat mijn boeken dit de lezers biedt.